สะดวก รวดเร็ว ด้วยระบบหักบัญชีเช็คด้วยภาพ

นางปิยะนาถ พงศ์โชติวัฒน์

นิติกรชำนาญการ

         ระบบการหักบัญชีเช็คด้วยภาพเช็คและระบบการจัดเก็บภาพเช็ค (Imaged Cheque Clearing and Archive System) หรือที่เรียกกันว่า “ICAS” คือ ระบบการเรียกเก็บเงินตามเช็คระหว่างธนาคารด้วยกัน โดยการใช้ภาพเช็คในกระบวนการเรียกเก็บเงินตามเช็คแทนการใช้ตัวเช็คต้นฉบับ โดยระบบ ICAS จะประกอบด้วย 2 ส่วนสำคัญ คือ ส่วนที่ทำหน้าที่ในการเรียกเก็บเงินตามเช็คระหว่างธนาคาร และส่วนที่ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางในการจัดเก็บข้อมูล และภาพเช็คซึ่งเป็นการเก็บข้อมูลในรูปของอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งจะช่วยให้การค้นหาข้อมูลและภาพเช็คสามารถทำได้ อย่างสะดวกและรวดเร็วยิ่งขึ้น ในการเรียกเก็บเงินตามเช็คนั้น มาตรา 990 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ กำหนดให้ผู้ทรงเช็คต้อง ยื่นเช็คแก่ธนาคารเพื่อให้ใช้เงินตามเช็คนั้น โดยในทางปฏิบัติเมื่อธนาคารผู้รับฝากเช็คได้รับเช็คแล้วจะต้องส่งข้อมูล อิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งได้แก่ ภาพเช็คทั้งด้านหน้าและด้านหลังพร้อมทั้งข้อมูลของเช็คให้ธนาคารแห่งประเทศไทยเพื่อคัดแยก ภาพเช็คและข้อมูลส่งต่อให้ธนาคารผู้จ่ายซึ่งธนาคารผู้จ่ายก็จะตรวจสอบจากข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์เพื่ออนุมัติตัดจ่ายเงิน ตามเช็คต่อไป ในกรณีที่เช็คถูกปฏิเสธการจ่ายเงิน ธนาคารผู้จ่ายจะแจ้งผลเช็คคืนทาง Online ไปยังธนาคาร แห่งประเทศไทยเพื่อแจ้งไปยังธนาคารผู้เรียกเก็บเงินตามเช็คต่อไป ในการฟ้องร้องดำเนินคดีเช็คนั้น นอกจากต้นฉบับเช็คจะสามารถใช้เป็นพยานหลักฐานในทางกฎหมาย ได้แล้ว พระราชบัญญัติว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2544 มาตรา 10 ถึง มาตรา 12 ยังได้รองรับให้ภาพเช็ค และข้อมูลในระบบ ICAS สามารถใช้เป็นพยานหลักฐานทางกฎหมายแทนตัวเช็คฉบับจริงได้ นอกจากนี้ ตามมาตรา 10 วรรคสี่ของพระราชบัญญัติดังกล่าว ยังได้รองรับสิ่งพิมพ์ออกจากระบบ ICAS (Printout) ให้ใช้แทนเช็คต้นฉบับได้อีกด้วย นอกจากระบบ ICAS จะเป็นประโยชน์ในการใช้เป็นพยานหลักฐานในการฟ้องร้องดำเนินคดีทางศาลตามที่ได้ กล่าวมาแล้ว ระบบ ICAS ยังมีประโยชน์ต่อภาคส่วนต่างๆ ของประเทศ กล่าวคือ ทำให้ภาคธุรกิจและประชาชน ผู้ฝากเช็คสามารถเรียกเก็บเช็คภายใน 1 วันทำการ ซึ่งรวมถึงกรณีการเรียกเก็บเงินตามเช็คข้ามจังหวัดอีกด้วย (จากเดิม ใช้เวลาในการเรียกเก็บประมาณ 3-5 วันทำการ) อีกทั้งยังได้ขยายเวลาการรับฝากเช็คเพิ่มขึ้นประมาณ 1-2 ชั่วโมง (จากเดิมธนาคารปิดรับฝากที่ประมาณ 13.00-14.00 น.) สำหรับภาคธนาคาร ระบบ ดังกล่าวจะช่วยให้ธนาคารลด ต้นทุนในการขนส่งตัวเช็ค ลดความเสี่ยงที่เช็คอาจจะสูญหายหรือถูกทำลายหรือเกิดความล่าช้าในการเรียกเก็บ นอกจากนี้ ยังเป็นประโยชน์ต่อระบบเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศ โดยจะช่วยเพิ่มการหมุนเวียนของกระแสเงินใน ภาคธุรกิจและระบบเศรษฐกิจของประเทศให้มีความรวดเร็วมากขึ้น อีกทั้งระบบ ICAS ยังช่วยสนับสนุนภาคเศรษฐกิจ ของประเทศ โดยเป็นตัวสนับสนุนให้เกิดสภาพคล่องทางเศรษฐกิจเพิ่มศักยภาพในการแข่งขัน โดยการลดต้นทุนของ ธนาคาร อีกทั้งยังช่วยในการหมุนเวียนของกระแสเงินสดในภาคธุรกิจขนาดกลางและขนาดเล็กให้รวดเร็วขึ้น .. เทคโนโลยีใหม่ ICAS รู้ไว้ไม่เสียหลายนะคะ ..

ขอขอบคุณข้อมูลดีดีจาก : http://www.fpo.go.th/FPO/modules/Content/getfile.php?contentfileID=10190